(၁) အျခားသူေတြရဲ႕ အမွားေတြကေန သင္ခန္းစာရယူပါ။ သင့္အေနနဲ႕ အမွားေတြအားလံုး
ကိုယ္တုိင္ လိုက္လုပ္ၾကည့္ရေလာက္ေအာင္ အသက္မရွည္နိုင္ပါဘူး။
(၂) လူတစ္ေယာက္ဟာ အလြန္အမင္း မရိုးသားသင့္ပါဘူး။
ေျဖာင့္တန္းတဲ့သစ္ပင္ေတြဟာ အရင္ဆံုး အခုတ္ခံရသလို ရိုးသားတဲ့ လူေတြဟာလည္း အရင္ဆံုး
ရွင္းထုတ္ခံရတတ္ပါတယ္။
(၃) ေျမြတစ္ေကာင္ဟာ အဆိပ္မရွိလွ်င္ပင္ အဆိပ္ရွိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနရပါမယ္။
(၄) မိတ္ေဆြျဖစ္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ကိုယ့္က်ိဳးၾကည့္မႈအခ်ိဳ႕ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္က်ိဳးမၾကည့္တဲ့ မိတ္ေဆြစိတ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ လက္ခံရန္ ခက္ခဲလြန္းေပမယ့္ ပကတိ အေျခအေနမွန္ပါပဲ။
(၅) အလုပ္တစ္ခုခု မစတင္မီွ မိမိကိုယ္ကို အျမဲတမ္း ေမးခြန္းသံုးခု ေမးပါ။ “ဒီအလုပ္ကို ဘာေၾကာင့္ လုပ္ေနတာလဲ။ အက်ိဳးရလဒ္ေတြက ဘာေတြလဲ။ ေအာင္ျမင္နုိင္ပါ့မလား။” ဒီေမးခြန္းေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ေလးေလးနက္နက္စဥ္းစား၊ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အေျဖေတြ႕မွသာ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ပါ။
(၆) ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ေပၚလာလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းပင္ တိုက္ခုိက္ဖယ္ရွားပစ္လုိက္ပါ။
(၃) ေျမြတစ္ေကာင္ဟာ အဆိပ္မရွိလွ်င္ပင္ အဆိပ္ရွိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနရပါမယ္။
(၄) မိတ္ေဆြျဖစ္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ကိုယ့္က်ိဳးၾကည့္မႈအခ်ိဳ႕ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္က်ိဳးမၾကည့္တဲ့ မိတ္ေဆြစိတ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ လက္ခံရန္ ခက္ခဲလြန္းေပမယ့္ ပကတိ အေျခအေနမွန္ပါပဲ။
(၅) အလုပ္တစ္ခုခု မစတင္မီွ မိမိကိုယ္ကို အျမဲတမ္း ေမးခြန္းသံုးခု ေမးပါ။ “ဒီအလုပ္ကို ဘာေၾကာင့္ လုပ္ေနတာလဲ။ အက်ိဳးရလဒ္ေတြက ဘာေတြလဲ။ ေအာင္ျမင္နုိင္ပါ့မလား။” ဒီေမးခြန္းေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ေလးေလးနက္နက္စဥ္းစား၊ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အေျဖေတြ႕မွသာ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ပါ။
(၆) ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ေပၚလာလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းပင္ တိုက္ခုိက္ဖယ္ရွားပစ္လုိက္ပါ။
(၇) ေလာကၾကီးမွာ အၾကီးမားဆံုးစြမ္းအားဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ရဲ႕
နုပ်ိဳမႈနဲ႕ အလွအပပါ။
(၈) တစ္ခုခု စတင္လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ က်ရံႈးမွာကို မေၾကာက္ပါနဲ႕။ စြန္႕လႊတ္အရံႈး မေပးပါနဲ႕။ ရုိးရိုးသားသား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္တဲ့ လူေတြဟာ အေပ်ာ္ရႊင္ဆံုးလူေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
(၉) ပန္းပြင့္ေတြရဲ႕ ရနံ႕ဟာ ေလႏွင္ရာဘက္သာ ေမြးပ်ံ႕ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဂုဏ္သတင္းကေတာ့ အရပ္မ်က္ႏွာအားလံုး ပ်ံႏွံ႕ပါတယ္။
(၁၀)ဘုရားသခင္ဆုိတာ ရုပ္တုေတြမွာ ရွိမေနပါဘူး။ သင့္ခံစားခ်က္ဟာ သင္ရဲ႕ ဘုရားသခင္ပါ။ သင့္စိတ္ဟာ သင္ရဲ႕ ဘုရားေက်ာင္းပါ။
(၁၁) လူတစ္ေယာက္ဟာ ဖြားျမင္ျခင္းျဖင့္ ၾကီးျမတ္လာတာမဟုတ္ဘူး။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖင့္သာ ၾကီးျမတ္လာတာပါ။
(၁၂) သင့္ အဆင့္အတန္းထက္ ျမင့္ေနတဲ့လူေတြ၊ နိမ့္က်ေနတဲ့လူေတြနဲ႕ ဘယ္ေတာ့မွ မိတ္ေဆြမဖြဲ႕ပါနဲ႕။ အဲဒီလို မိတ္ေဆြဖြဲ႕မႈမ်ိဳးဟာ ဘယ္လုိေပ်ာ္ရႊင္မႈမ်ိဳးကိုမွ မေပးကမ္းနိုင္ပါဘူး။
(၁၃) သင့္ကေလးကို ပထမ ငါးႏွစ္တာကာလအတြင္း ခ်စ္သူတစ္ဦးလို ဆက္ဆံပါ။ ေနာက္ငါးႏွစ္မွာ ဆူပူၾကိမ္းေမာင္းပါ။ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ ေရာက္တဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းလိုဆက္ဆံပါ။ ၾကီးျပင္းအရြယ္ေရာက္လာတဲ့ ကေလးေတြဟာ သင္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး သူငယ္ခ်င္းေတြပါပဲ။
(၁၄) မ်က္မျမင္တစ္ေယာက္အတြက္ မွန္တစ္ခ်ပ္ဟာ အသံုးမဝင္သလို လူမိုက္တစ္ေယာက္အတြက္ စာအုပ္ေတြဟာလည္း အသံုးမဝင္ပါဘူး။
(၁၅) ပညာဆုိတာ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြပါ။ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ကို ေနရာတိုင္းက ေလးစားတန္ဖိုးထားပါတယ္။ ပညာဟာ အလွတရားနဲ႕ ငယ္ရြယ္နုပ်ိဳမႈကို အနိုင္ယူပါတယ္။
(၈) တစ္ခုခု စတင္လုပ္ေဆာင္တဲ့အခါ က်ရံႈးမွာကို မေၾကာက္ပါနဲ႕။ စြန္႕လႊတ္အရံႈး မေပးပါနဲ႕။ ရုိးရိုးသားသား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္တဲ့ လူေတြဟာ အေပ်ာ္ရႊင္ဆံုးလူေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
(၉) ပန္းပြင့္ေတြရဲ႕ ရနံ႕ဟာ ေလႏွင္ရာဘက္သာ ေမြးပ်ံ႕ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဂုဏ္သတင္းကေတာ့ အရပ္မ်က္ႏွာအားလံုး ပ်ံႏွံ႕ပါတယ္။
(၁၀)ဘုရားသခင္ဆုိတာ ရုပ္တုေတြမွာ ရွိမေနပါဘူး။ သင့္ခံစားခ်က္ဟာ သင္ရဲ႕ ဘုရားသခင္ပါ။ သင့္စိတ္ဟာ သင္ရဲ႕ ဘုရားေက်ာင္းပါ။
(၁၁) လူတစ္ေယာက္ဟာ ဖြားျမင္ျခင္းျဖင့္ ၾကီးျမတ္လာတာမဟုတ္ဘူး။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖင့္သာ ၾကီးျမတ္လာတာပါ။
(၁၂) သင့္ အဆင့္အတန္းထက္ ျမင့္ေနတဲ့လူေတြ၊ နိမ့္က်ေနတဲ့လူေတြနဲ႕ ဘယ္ေတာ့မွ မိတ္ေဆြမဖြဲ႕ပါနဲ႕။ အဲဒီလို မိတ္ေဆြဖြဲ႕မႈမ်ိဳးဟာ ဘယ္လုိေပ်ာ္ရႊင္မႈမ်ိဳးကိုမွ မေပးကမ္းနိုင္ပါဘူး။
(၁၃) သင့္ကေလးကို ပထမ ငါးႏွစ္တာကာလအတြင္း ခ်စ္သူတစ္ဦးလို ဆက္ဆံပါ။ ေနာက္ငါးႏွစ္မွာ ဆူပူၾကိမ္းေမာင္းပါ။ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ ေရာက္တဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းလိုဆက္ဆံပါ။ ၾကီးျပင္းအရြယ္ေရာက္လာတဲ့ ကေလးေတြဟာ သင္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုး သူငယ္ခ်င္းေတြပါပဲ။
(၁၄) မ်က္မျမင္တစ္ေယာက္အတြက္ မွန္တစ္ခ်ပ္ဟာ အသံုးမဝင္သလို လူမိုက္တစ္ေယာက္အတြက္ စာအုပ္ေတြဟာလည္း အသံုးမဝင္ပါဘူး။
(၁၅) ပညာဆုိတာ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြပါ။ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ကို ေနရာတိုင္းက ေလးစားတန္ဖိုးထားပါတယ္။ ပညာဟာ အလွတရားနဲ႕ ငယ္ရြယ္နုပ်ိဳမႈကို အနိုင္ယူပါတယ္။
ေနလင္းေအာင္
Ref: 15 GREAT THOUGHTS BY CHANAKYA
www.naylinaung1.blogspot.com